Korte verslagen van Café Zin in 2017
Maandag 13 november 2017.
Spreker: Lucas Bolsius, burgemeester van Amersfoort.
Thema: Langs de lijnen van Mondriaan. Er wordt een relatie gelegd met de verbindingen in Amersfoort: tussen de stad, de wijken en het maatschappelijk middenveld.
Lucas Bolsius is als burgemeester van Amersfoort behoorlijk ingewijd als het gaat om de kunst van Mondriaan. Het Mondriaanjaar heeft voor veel verbinding gezorgd in de geboortestad van de grote schilder. Onze burgemeester ging in gesprek met de aanwezigen over de verbinding die hij ziet tussen de stad, de wijken en het maatschappelijk middenveld. Hij sprak over de participatiesamenleving en het opvangen van en hulp geven aan nieuwkomers, ouderen, mensen met een beperking en andere wijkgenoten. Een centrale vraag is: wat kunnen mensen in een wijk voor elkaar betekenen? De burgemeester ging actief in gesprek met de zaal.
Donderdag 26 oktober 2017.
Spreker: Annechien Ochtman-de Boer, coach en schrijfster.
Thema: Nieuwe Rituelen.
Spreekster was ds. Annegien Ochtman-de Boer uit Bussum, sinds 2006 zelfstandig gevestigd als coach bij rituelen rond scharniermomenten in het leven. Geboorte, huwelijk, maar ook echtscheiding en levenseinde zijn zulke scharniermomenten. Van oudsher is er behoefte aan om aan deze gebeurtenissen vorm te geven met een betekenis. De volgende vragen kwamen aan bod: Welke rituelen passen bij mensen van deze tijd? Wat is de functie van een ritueel, nu mensen niet meer gewend zijn aan wat eerder de religie als vanzelfsprekend aanbood? Hoe komt het dat het rituele landschap zo vernieuwd is? Welke ontwikkelingen in de maatschappij hebben invloed gehad op het ontstaan van de nieuwe rituelen? Verschillende voorbeelden werden gepresenteerd. Een levendige discussie volgde.
Vrijdag 22 september 2017.
Spreker: Ids Smedema, geestelijk begeleider in de krijgsmacht.
Thema: De spanning uithouden; een vredesweek-discussie over geestelijke verzorging, religie en geweld.
Ook met militaire middelen wordt getracht aan vrede te werken. Dat heeft iets paradoxaals. Als geestelijk verzorger in de krijgsmacht probeer je bij te dragen aan de heelheid van militairen die met die paradox moeten leven – en met vele andere indringende ervaringen. Dat gaat niet buiten jou als geestelijk verzorger om, want je staat er erg dicht bij.
En je bent vertegenwoordiger van een religie – en dat is volgens sommigen – nou net de oorzaak van alle kwaad. Welke weggetjes lopen door deze mijnenvelden? Praktijkvoorbeelden uit internationale vredesmissies werden genoemd. Ook vanuit de zaal werden er ervaringen naar voren gebracht.
Dinsdag 9 mei 2017.
Spreker: Annemiek Schrijver, van het TV programma ‘de Verwondering’, en schrijfster.
Titel: “Wat kom jij hier in godsnaam doen”?
Heb je ook weleens het gevoel dat we te veel in ons “hoofdkantoor” blijven hangen en vergeten af te dalen naar ons hart en onze onderbuik? Soms is het net alsof we alleen maar Word gebruiken op een heel ingenieuze computer. Wat hebben we nog meer in huis dan alleen onze meningen, onze mitsen en maren? En hoe komt het toch dat emoties ons vaak hebben, in plaats van dat wij emoties hebben. Annemiek Schrijver, onder andere bekend van het televisieprogramma De Verwondering, kwam naar Amersfoort voor de boeiende vraag: Wat kom jij hier in godsnaam doen? Zij wilde de mensen laten zien dat ze met verwondering en ontroering kunnen leven. We kunnen op zoek gaan naar onze innerlijke schat en vriendschap sluiten met onszelf. Misschien hebben we die verborgen schat een tijd over het hoofd gezien. Schrijver: “Het is tijd om onze parel op te poetsen. Deze schat wil aan het licht komen. Laten we in aandacht leven en zo de mens worden zoals we zijn bedoeld.”
Dinsdag 4 april 2017
Spreker: Peter Kluit, natuurkundige bij Nikhef, Amsterdam.
Thema: Schiep God de oerknal?
In de natuurwetenschappen wordt gezocht naar verklaringen voor alles wat we kunnen waarnemen, zowel op de kosmische schaal van sterrenstelsels en zwarte gaten, als op de microschaal met de allerkleinste deeltjes. De ontdekking van het Higgs-deeltje was twee jaar geleden een doorbraak. Wat betekent dit voor ons beeld van God? Of heeft God afgedaan, en is het geloof overbodig geworden? Het werd een avond over de relatie tussen geloof en natuurwetenschap. Peter Kluit nam ons mee naar de natuurkunde van de allerkleinste deeltjes, de oerknal en de ontwikkeling van het universum. Hij staat als wetenschapper midden in de ontwikkeling van het natuurwetenschappelijk onderzoek naar de kleinste deeltjes. Daarnaast is hij ook een gelovig mens. Daarom kwamen onder andere de volgende vragen aan bod: Heeft de wetenschap zijn geloof veranderd? Hoe is zijn Godsbeeld nu? Komen we dichter bij het mysterie?
Dinsdag 28 februari 2017
Spreker: Jorieke Rijsenbilt, beoefenaar boedddhisme.
Thema: Alledaags boeddhisme
Jorieke Rijstenbilt beoefent al vele jaren het boeddhisme in de praktijk. ‘Het boeddhisme’ bestaat eigenlijk niet: er zijn vele richtingen en praktijken. Jorieke oefent in de traditie van de Zen monnik en leraar Thich Nhat Hanh (oorspronkelijk uit Vietnam afkomstig), een belangrijke vertegenwoordiger van het geëngageerd boeddhisme. Zij is leken lid van de Orde van Interzijn en één van de begeleiders van de Sangha (=gemeenschap) die iedere zondagavond op kasteel Stoutenburg bij elkaar kwam (nu op een andere locatie in Amersfoort) om samen te mediteren, te delen en te zingen.
Het boeddhisme is een levensbeschouwelijke, religieuze stroming die in de 5e en 6e eeuw voor Chr. door Gautama Boeddha werd gesticht. Over het leven van de historische Boeddha, de boeddhistische leer en de diverse geschriften ging het deze avond niet. Er werd aandacht besteed aan de toepassing van enkele boeddhistische basisprincipes in het leven van alle dag. Hoe gaan we bijvoorbeeld om met ziekte, pijn, conflicten, dreiging en frustratie?
Donderdag 26 januari 2017.
Spreker: Herman Noordegraaf, bijzonder hoogleraar diaconaat.
Thema: God en Geld; naar een reformatie van de economie.
Herman Noordegraaf schetst een beeld van de moderne markteconomie die al in de 17e eeuw werd beïnvloed door de reformatie, met name het calvinisme. Echter: dit alles werd wel gezien in het kader van een verantwoord beheer van de schepping (‘rentmeestereconomie’). Rijkdom mag geen doel in zichzelf worden, en het is maar de vraag hoe alles zich in de praktijk uitpakte. De opgave die de moderne economie heeft volgens Herman Noordegraaf is om binnen de grenzen die het milieu stelt, levensmogelijkheden (materiële bestaansbasis en deelname aan de samenleving) mogelijk maken voor alle mensen, nationaal en internationaal. Herman Noordegraaf stelde dat de economie meer in het teken moet komen te staan van verantwoord beheer van de aarde. Wat dat betekent dient op individueel niveau, in organisaties (waaronder ondernemingen) en in samenleving en politiek aan de orde te komen. Hij kwam o.a. tot de volgende stellingen:
- Binnen de grenzen die het milieu stelt aan productie en consumptie prioriteit geven aan voorzien in de behoeften van de armen en de zorg voor de natuur boven het vergroten van de materiële welvaart van rijken en middenklassers.
- Niet het streven naar meer materiële welvaart alleen, maar naar genoeg voor de armen en voor de rijken moet het doel zijn.
- Investeren in publieke zaken (zorg, natuur, openbaar vervoer, vorming enzovoort) heeft voorrang boven het vergroten van materiële consumptie van rijken en middenklassers.
Geloofsgemeenschappen dienen met kracht de vraag naar het ‘goede leven’(wat maakt het leven zinvol, waardevol) aan de orde te stellen onder haar leden en in de samenleving.